26 november was het Dag van de Wetenschap en naar jaarlijkse gewoonte hoort daar ook het I-brain festival bij. Dit keer was het thema niet lust en liefde, maar beweging. Ik volgde de namiddag enkele presentaties, wandelde door de gangen en sprak met enkele mensen over hun ervaringen. Dit is wat ik bijgeleerd heb.
Bewegingsstoornissen
Professor Patrick Santens bijt direct de spits af met een zeer interessante talk. Zijn onderzoek gaat over bewegingsstoornissen. Aan de hand van enkele filmpjes en grafieken leren we dat het automatisme dat we gewoon zijn in ons alledaags bewegen niet altijd zo vanzelfsprekend is. Er zijn namelijk een pak voorwaarden waaraan voldaan moet worden voordat een beweging vanuit de primaire cortex tot in de juiste spier terecht komt. Twee grote spelers hierin zijn het extrapiramidaal systeem dat de grote lijnen van de beweging uitzet en het cerebellum dat de coördinatie verzorgt en feedback van bv. de ogen gebruikt voor correcties. De symptomen bij Parkinson worden veroorzaakt door een tekort aan dopamine in dit extrapiramidale systeem, bij Huntington is er dan weer een teveel aan dopamine in die regio van de hersenen. Wat er mis is bij mensen die “silly walks” doen, is dan weer een ander kwestie, sluit professor Santens met een glimlach af.
Help me to be healthy
Servaas Bingé is topsportdokter. Zijn eerste boodschap is cru, maar eerlijk: “Topsport is niet gezond.” Topsporters komen ook niet bij hem voor een verkoudheid of een gebroken been, maar vragen hem hoe ze moeten sporten, eten en leven om in optimale gezondheid te blijven en optimaal te presteren. Hier gaat het dus over preventieve geneeskunde in plaats van de curatieve geneeskunde, het doktersbezoek waar we allemaal wel bekend mee zijn. Zijn advies beperkt zich echter niet tot de topsport, we hebben allemaal af en toe wel eens een duwtje in de rug nodig om onze slechte gewoontes te vervangen door goede. We moeten er alles aan doen om zo lang mogelijk gezond te blijven in lichaam en geest. Hoe doen we dat? Alles start vanuit het kennen van je motivatie. Hebben we hier een tekort aan, dan is coaching misschien geen slecht idee. Terloops leren we nog over “HEXACO” en de “vier tegenstellingen van Jung”, een resem parameters om je persoonlijkheid te beschrijven. Weten wie je coacht is niet enkel iets voor sportpsychologen, maar ook in de bedrijfswereld en natuurlijk ook computeralgoritmen op social media gebruiken persoonlijkheidsanalyses. We kunnen daarnaast onze neurotransmitters gaan meten en DNA analyses doen, maar we weten nu ook dat de bacteriën in onze darmen een grote rol spelen in onze prestaties. Er zou zelfs sprake zijn van wederzijdse invloed. Nu we dit allemaal gehoord hebben, zijn we klaar om onze voornemens voor het nieuwe jaar op te stellen. En we leefden nog lang, gelukkig… en gezond.
De zin en onzin van voedingssupplementen
57% procent van de Vlamingen neemt wel eens een voedingssupplement, maar de hype is groot en online kan iedereen voedingssupplementen van wisselende kwaliteit bestellen in een handomdraai. Lieselot Decroix, ex-wielrenster, doet nu onderzoek naar de effecten van flavanolen op geestelijke en fysieke prestaties. Ze heeft voor ons een lijst met verschillende stimulerende producten samengesteld en toont ons welke ‘zin’ hebben volgens de wetenschappelijke literatuur, en welke ‘onzin’ zijn, wat wil zeggen dat ze nog geen wetenschappelijk beschreven effect hebben. Enkele koppen koffie of een stuk zwarte chocolade doen voor de doorsnee Vlaming nog altijd goed hun werk. Veel van de nieuwere, gehypte producten zijn jammer genoeg vaak enkel getest op dieren, of de claims zijn afgeleid uit onderzoeken op zieken. Bevat een supplement wel wat er op de verpakking geclaimd wordt? Zeker op het web is dat niet evident. Het is belangrijk dat we onderzoek niet zomaar extrapoleren, een boodschap die we tegen wil en dank toch ter harte zullen moeten nemen. Tijd voor een kop koffie.
Meer dan enkel presentaties
Naast de verschillende presentaties waren er natuurlijk ook een pak workshops en kon je een babbeltje slaan met de verschillende standhouders die het eerste verdiep rijk waren. Tai chi, yoga of een stoel die je in beweging houdt uitproberen, testen of je je linker- of rechterhersenhelft gebruikt voor het verwerken van taal, het kon allemaal.
Conclusie
Tegen half 7 stroomt de mensenmassa Zebrastraat uit. Hopelijk heeft iedereen antwoorden gekregen op zijn of haar prangende vragen. Het I-brain festival is een mooi ontmoetingspunt is tussen gepassioneerde wetenschappers, dokters en bewegingsspecialisten en een nieuwsgierig publiek. De Dag van de Wetenschap is voorbij gevlogen, we hebben alweer heel wat bijgeleerd. Tot volgend jaar!
